Czy tanie sterowniki PLC mają sens na produkcji?
Kontakt w sprawie artykułu: Łukasz Giza - 2025-05-27

Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie są zalety i ograniczenia tanich sterowników PLC,
- jakie są ich typowe zastosowania.
Czy tanie sterowniki PLC mogą znaleźć zastosowanie na produkcji, oferując wystarczającą jakość i niezawodność?
Sterowniki PLC (Programmable Logic Controller) stanowią fundament współczesnej automatyki przemysłowej. Zanim się pojawiły, sterowanie procesami odbywało się za pomocą systemów mechanicznych, przekaźników oraz układów pneumatycznych, które były mniej elastyczne i znacznie bardziej podatne na awarie. Przełom nastąpił w latach 60. XX wieku, kiedy pojawiły się pierwsze programowalne sterowniki logiczne, wprowadzone przez firmę Modicon, które szybko zrewolucjonizowały przemysł dzięki swojej niezawodności, prostocie konfiguracji i łatwości w modyfikacji działania.
Współcześnie, w odpowiedzi na rosnące potrzeby rynku, producenci dostarczają sterowniki PLC różnych serii, różniących się funkcjonalnością oraz oczywiście ceną. Niektóre serie pozwalają na wprowadzenie automatyzacji nawet przy zmniejszonych kosztach wdrożenia. Rodzi się pytanie: czy tanie sterowniki PLC faktycznie mogą znaleźć zastosowanie na produkcji, oferując wystarczającą jakość i niezawodność?
Zalety sterowników PLC z podstawowych serii
Niższe koszty inwestycyjne
Kluczową zaletą tanich sterowników PLC jest ich niska cena, umożliwiająca wdrożenie automatyki nawet mniejszym przedsiębiorstwom. Dzięki temu bariera finansowa dla automatyzacji znacznie maleje, a wdrożone urządzenia – jeśli się sprawdzą – mogą stanowić furtkę do dalszej automatyzacji. Przykładowo mniejsze firmy mogą rozpocząć od prostych aplikacji, stopniowo inwestując w bardziej zaawansowane systemy w miarę rozwoju działalności.
Prosta obsługa i programowanie
Wielu producentów tanich sterowników dostarcza intuicyjne, łatwe w użyciu i często bezpłatne oprogramowanie do programowania i konfiguracji urządzeń. Pozwala to szybko wdrożyć podstawowe aplikacje, bez angażowania kosztownych specjalistów. Takie podejście sprawdza się zwłaszcza w przypadku przedsiębiorstw, które nie posiadają własnych działów automatyki.
Modularność i elastyczność
Tanie sterowniki PLC często mają konstrukcję modułową, pozwalającą na łatwe dodawanie kolejnych funkcji i modułów zgodnie ze wzrostem potrzeb produkcyjnych, co zmniejsza koszty zakupów jedynie tych modułów, które są faktycznie potrzebne. Dzięki modularności firmy mogą rozbudowywać swoje systemy automatyki stopniowo, ograniczając początkowe nakłady inwestycyjne.
Łatwość serwisowania
Ze względu na prostą budowę, tanie sterowniki są łatwe w serwisowaniu, a dostępność komponentów lub wymiana poszczególnych elementów nie jest skomplikowana, co dodatkowo obniża koszty utrzymania. W przypadku awarii czas przestoju można skrócić, szybko wymieniając moduły na nowe.
Ograniczenia tanich sterowników PLC
Mniejsza wydajność
Tanie PLC dysponują często mniejszą mocą obliczeniową, co ogranicza ich zastosowanie w wymagających procesach, gdzie konieczna jest szybka reakcja i precyzja sterowania. Mogą mieć trudności w obsłudze zaawansowanych algorytmów sterowania czy szybkich procesów produkcyjnych, lecz stanowią dobry punkt wyjścia do dalszego rozwoju systemów automatyki.
Ograniczone możliwości komunikacyjne
Tanie PLC zwykle mają mniej rozwinięte możliwości komunikacji sieciowej, co utrudnia ich integrację z bardziej zaawansowanymi systemami MES czy SCADA lub innymi urządzeniami, takimi jak roboty przemysłowe, dysponujące konkretnymi protokołami. Ograniczenia te mogą znacząco wpłynąć na efektywność zarządzania produkcją oraz możliwość zdalnego monitorowania procesów, a także sprawić, że wymagane będzie zastosowanie dodatkowych kart rozszerzeń w innych urządzeniach.
Problemy z certyfikacją
Część podstawowych serii sterowników PLC może nie spełniać wszystkich norm jakościowych i bezpieczeństwa, co dyskwalifikuje je z zastosowań w krytycznych procesach przemysłowych, takich jak farmacja czy przemysł spożywczy. Dlatego przed inwestycją warto zapoznać się dokładnie z dokumentacją producenta lub dystrybutora.
Typowe zastosowania podstawowych serii sterowników PLC
Małe sterowniki PLC mogą sprawdzić się w mniej wymagających zastosowaniach, takich jak:
- sterowanie oświetleniem czy systemami wentylacji,
- proste linie montażowe i przenośniki,
- kontrola temperatury czy ciśnienia w procesach, które nie wymagają dużej precyzji,
- automatyzacja magazynów i systemów transportu wewnętrznego,
- prototypowanie i testowanie nowych rozwiązań technologicznych.
Kiedy tanie PLC mogą nie wystarczyć?
W sytuacjach wymagających:
- bardzo szybkich reakcji (systemy czasu rzeczywistego),
- dużej liczby wejść/wyjść,
- zaawansowanej integracji sieciowej (różne protokoły),
- spełniania rygorystycznych norm bezpieczeństwa,
lepszym wyborem będą wyższe modele sterowników, które zapewniają wyższą wydajność, niezawodność oraz bezpieczeństwo działania.
Podsumowanie
Tanie sterowniki PLC są wartościowym rozwiązaniem dla przedsiębiorstw, które chcą wdrażać automatyzację stopniowo lub dysponują ograniczonymi budżetami. Kluczem do ich efektywnego wykorzystania jest dopasowanie zakresu aplikacji do ich możliwości. Wybór odpowiedniego sterownika PLC powinien uwzględniać wymagania procesu produkcyjnego oraz potencjalne ograniczenia technologiczne tanich rozwiązań. Tanie sterowniki PLC mają swoje miejsce na rynku, o ile ich ograniczenia nie wpływają negatywnie na jakość, bezpieczeństwo i ciągłość produkcji.