Strategiczne raportowanie w Przemyśle 4.0 – SSRS, Microsoft Business Intelligence i AVEVA Reports z perspektywy dostawcy technologii

Wstęp – raporty w erze danych przemysłowych

Współczesny przemysł generuje dane w niespotykanej wcześniej skali. Sterowniki PLC, systemy SCADA, czujniki IoT i bazy MES rejestrują każdy parametr procesu – od temperatur i ciśnień po czasy cykli i stany alarmowe. To dane krytyczne dla efektywności produkcji, jakości i bezpieczeństwa.

Kluczowe pytanie brzmi dziś: jak przekuć te dane w wiedzę dostępną dla wszystkich – od operatora po zarząd?

W erze Przemysłu 4.0 raportowanie nie jest już wyłącznie domeną działu IT. To narzędzie operacyjne i strategiczne jednocześnie.

Z perspektywy firmy ASTOR – wspierającej polski przemysł w cyfryzacji od ponad 30 lat – trzy najczęściej spotykane podejścia do raportowania to:

• Microsoft SQL Server Reporting Services (SSRS) – klasyczne raporty SQL,
• Microsoft Business Intelligence (Power BI) – narzędzie analityki biznesowej,
• raportowanie operacyjne przeznaczone dla przemysłu – z przykładem AVEVA Reports for Operations jako jednego z liderów tej klasy rozwiązań.

W artykule pokazujemy, jak te rozwiązania się uzupełniają, a także dlaczego rozwiązania klasy AVEVA Reports są fundamentem spójnej architektury raportowej – jak łączą świat operacji (OT) i biznesu (IT).

Raportowanie a Przemysł 4.0 – nowe wyzwania

Rosnące wolumeny danych, wymogi norm jakościowych (ISO, GAMP, 21 CFR Part 11) oraz konieczność szybkiego podejmowania decyzji sprawiają, że firmy potrzebują raportów, które:

• łączą dane w czasie rzeczywistym (np. SCADA, SQL, AVEVA Historian),
• umożliwiają raporty cykliczne i ad-hoc – bez udziału programistów,
• wspierają audyty i regulacje branżowe,
• tworzą spójną bazę pod analitykę biznesową i BI.

Trzy podejścia do raportowania – spojrzenie porównawcze

Microsoft Reporting Services (SSRS) – klasyczne SQL

SSRS (Microsoft SQL Server Reporting Services) to narzędzie od lat stosowane w środowiskach IT. Pozwala tworzyć raporty oparte na danych z baz SQL i prezentować je w formacie PDF, Excel czy Word. Świetnie sprawdza się w raportach finansowych i prostych zestawieniach produkcyjnych.

Zalety:

• pełna integracja z SQL Server,
• obsługa raportów cyklicznych (harmonogramy, subskrypcje),
• elastyczność dla działu IT.

Ograniczenia:

• brak natywnego dostępu do danych czasu rzeczywistego i Historiana,
• projektowanie wymaga znajomości T-SQL i Visual Studio,
• mniej intuicyjne dla działów produkcji i utrzymania ruchu.

Microsoft Business Intelligence – Power BI i ekosystem BI

Power BI to narzędzie klasy Business Intelligence, które pozwala tworzyć interaktywne dashboardy i analizować dane z wielu źródeł – ERP, CRM, systemów sprzedażowych i produkcyjnych.

Mocne strony:

• szybkie tworzenie kokpitów metodą drag-and-drop,
• integracja z Microsoft 365 i Teams,
• zaawansowane funkcje AI i analityki predykcyjnej.

Ograniczenia w OT:

• ograniczone wsparcie danych czasu rzeczywistego,
• wymaga uporządkowania danych w warstwie operacyjnej (przygotowanie do BI),
• bardziej narzędzie menedżerskie niż operacyjne.

Raportowanie operacyjne – klasa rozwiązań przemysłowych

Obok narzędzi BI czy klasycznych raportów SQL istnieje osobna klasa rozwiązań raportowych przeznaczonych dla przemysłu. Systemy tego typu tworzone są z myślą o użytkownikach OT – operatorach, inżynierach procesu i utrzymania ruchu – odpowiadają na potrzeby raportów w czasie rzeczywistym, raportów cyklicznych i zmianowych. Wspierają protokoły przemysłowe (OPC, Modbus, MQTT), integrują się z Historianem i bazami SQL oraz umożliwiają zgodność z normami takimi jak 21 CFR Part 11.

W tej klasie rozwiązań funkcjonuje kilka narzędzi dostępnych na rynku, a jednym z najbardziej dojrzałych i wszechstronnych jest AVEVA Reports for Operations, które przedstawiamy poniżej jako przykład zastosowania tego podejścia.

AVEVA Reports – przykład zastosowania klasy raportów przemysłowych

AVEVA Reports (dawniej Dream Report) łączy prostotę obsługi „no-code” z szeroką integracją systemów przemysłowych. Jako reprezentant tej klasy rozwiązań oferuje:

• natywną integrację z AVEVA Historian, SCADA, OPC oraz bazami SQL,
• graficzny kreator raportów, który pozwala tworzyć raporty bez pisania kodu,
• wsparcie raportów cyklicznych (PDF, Excel, portal web) oraz raportów na żądanie,
• funkcje audytu i podpisów elektronicznych dla branż regulowanych.

Dzięki tym cechom AVEVA Reports jest często wybierane przez firmy produkcyjne jako fundament warstwy raportowej – zarówno do raportów operacyjnych (OEE, alarmy, raporty zmianowe), jak i jako źródło danych dla warstwy BI.

Scenariusze użycia – jak firmy korzystają z raportów przemysłowych?

1. Raporty zmianowe i produkcyjne (FMCG)
Operatorzy przygotowują raporty podsumowujące każdą zmianę produkcyjną – ilości wyprodukowanych partii, przestoje, alarmy. Dzięki automatycznym harmonogramom raporty trafiają e-mailem do brygadzistów i kierowników jakości.

2. Raporty jakości i zgodności (farmacja, chemia)
Raporty walidacyjne i batch records dla produkcji leków – z audytem i podpisami elektronicznymi – wspierają pełną zgodność z regulacjami branżowymi.

3. Monitorowanie zużycia energii i mediów (branża automotive)
Analiza zużycia energii na poziomie linii i maszyn – z raportami umożliwiającymi identyfikację miejsc o najwyższym poborze.

4. Analizy alarmów i zdarzeń (przemysł ciężki)
Raporty alarmowe pozwalają wychwytywać najczęstsze przyczyny przestojów i planować działania prewencyjne.

5. Raporty wsadowe i OEE (branża spożywcza)
Raporty partii produkcyjnych oraz wskaźników OEE umożliwiają bieżące śledzenie efektywności i porównanie między zmianami.

Jak narzędzia się uzupełniają?

Najlepsza architektura raportowa łączy trzy podejścia:

• AVEVA Reports (klasa raportów operacyjnych) – raporty w czasie rzeczywistym i cykliczne, fundament danych dla OT.
• SSRS – raporty SQL i zestawienia transakcyjne, np. ERP czy gospodarka magazynowa.
• Power BI – dashboardy strategiczne łączące dane produkcyjne, jakościowe i finansowe.

Model ten zapewnia spójność danych i elastyczność raportowania – dane z Historiana mogą trafiać najpierw do AVEVA Reports (operacje), a następnie do BI (strategia).

Kolejny krok – klasa rozwiązań do analityki korelacyjnej

Po wdrożeniu raportowania operacyjnego kolejnym etapem jest zwykle przejście do klasy rozwiązań do zaawansowanej analityki danych i korelacji zdarzeń. Ta klasa systemów pozwala nie tylko obserwować wskaźniki, ale także rozumieć ich zależności – np. jak parametry procesu wpływają na jakość produktu, koszty energii czy harmonogramy konserwacji.

Przykładem takiego rozwiązania jest AVEVA PI System – platforma umożliwiająca budowę modeli obiektów, analizę przyczynowo-skutkową i wsparcie predykcyjnego utrzymania ruchu. PI System może działać komplementarnie do AVEVA Reports i BI, tworząc pełny ekosystem analityczny w duchu Przemysłu 4.0.

Podsumowanie

Raportowanie przemysłowe to dziś kluczowy element transformacji cyfrowej. Firmy potrzebują narzędzi, które łączą dane operacyjne i biznesowe oraz dostosowują się do różnych odbiorców – od operatorów po zarząd.

Rozwiązania klasy AVEVA Reports wyróżniają się dzięki natywnej integracji z systemami przemysłowymi, elastyczności „no-code” i wsparciu raportów cyklicznych oraz ad-hoc. W połączeniu z Power BI i SSRS pozwalają stworzyć pełną architekturę raportowania – od hali produkcyjnej po warstwę strategiczną.