Skuteczne zarządzanie rozproszoną infrastrukturą – na przykładzie MPEC Nowy Sącz

MPEC Nowy Sącz to przedsiębiorstwo ciepłownicze z 30-letnią tradycją. Ogrzewa obiekty w Nowym i Starym Sączu o łącznej powierzchni 1,3 mln metrów kwadratowych. Dostarcza do nich ciepło systemowe o mocy ponad 90 MW. W skład infrastruktury przedsiębiorstwa wchodzą zarówno źródła ciepła, jak i sieć pozwalająca je rozprowadzać, licząca łącznie ok. 60 km oraz ponad 600 węzłów ciepłowniczych. Energia potrzebna do wygenerowania ciepła pochodzi głównie z węgla, ale ilość zużywanego surowca spada (w największej z kotłowni w ciągu czterech ostatnich lat udało się ograniczyć pobór węgla o 50%).

Firma używa też bardziej ekologicznych gazowych i olejowych urządzeń grzewczych, a niektóre jednostki wspomagane są dodatkowo przez kolektory słoneczne. Infrastruktura jest nie tylko rozległa, ale też zróżnicowana. Obejmuje tereny zurbanizowane, z zabudową jednorodzinną, zakładami usługowymi i przemysłowymi, urzędami, szkołami i placówkami służby zdrowia.

Ponieważ sieć ciepłownicza stale się rozwija, a firma stawia sobie coraz bardziej ambitne cele środowiskowe, potrzebuje zaawansowanych rozwiązań informatycznych, które pozwolą lepiej monitorować wszystkie systemy, by móc optymalizować ich pracę. Postawiła na Platformę Systemową AVEVA dostarczoną przez firmę ASTOR. Nowe rozwiązanie pozwala w jednym miejscu zebrać i zwizualizować dane dotyczące systemów działających w bardzo dużym rozproszeniu, co pozwala usprawniać ich pracę, ułatwić raportowanie, redukować koszty i dzięki całościowemu oglądowi lepiej planować strategię rozwoju przedsiębiorstwa.

Jak zwiększyć wgląd w pracę przedsiębiorstwa – sekwencja działań

Proces cyfryzacji, którego ostatnim krokiem było przejście na Platformę Systemową AVEVA, rozpoczął się dwie dekady temu. Wówczas to firma MPEC Nowy Sącz zdecydowała się na implementację systemu SCADA (AVEVA (wcześniej Wonderware) InTouch), który od tego czasu do 2019 roku nadzorował pracę elektrociepłowni i z biegiem lat był sukcesywnie rozbudowywany i modernizowany. Potrzeba skalowania działalności o nowe źródła ciepła (nowy kocioł biomasy i układ kogeneracji), spowodowała, że zarząd zdecydował się przejść na rozwiązanie nowszej generacji (Platforma Systemowa AVEVA). Dzięki modernizacji aplikacja osiągnęła wielkość 50000 zmiennych typu IO oraz 12000 zmiennych zapisywanych w przemysłowej bazie danych Historian (wcześniej było ich 2000). Nowe rozwiązania umożliwiają też dalszą rozbudowę.

Przy implementacji nowego systemu głównym wyzwaniem był brak infrastruktury umożliwiającej szybką komunikację pomiędzy źródłami, a zwłaszcza między elektrociepłownią Lwowska a kotłownią Millenium. W latach 2019-2021 w trakcie modernizacji magistralnej sieci ciepłowniczej spółka uzupełniła równolegle infrastrukturę światłowodową, co umożliwiło stworzenie połączenia komunikacyjnego o długości około 4 km. Połączenie to i wszystkie inne używane dotąd pozwoliły na doprowadzenie dużej ilości danych do centralnej dyspozytorni i stworzenie rozwiązania Control Room: pomieszczenia wyposażonego w systemy informatyczne i ekrany dużej rozdzielczości pozwalające plastycznie zwizualizować pracę całej sieci. Rozwiązania tego typu stają się coraz powszechniej stosowane w nowoczesnych zakładach przemysłowych.

Jakie korzyści daje rozwiązanie control room

Na podstawie dużej ilości danych można lepiej zarządzać siecią ciepłowniczą, weryfikować nastawy, a w momencie, gdy pojawia się błąd, czy alarm, z centralnej dyspozytorni można szybko wykryć źródło problemu i podjąć niezbędne działania naprawcze. Dyspozytor ma możliwość zdalnego sterowania urządzeniami, co pozwala na zwiększenie efektywności operacji i minimalizuje potrzebę fizycznej obecności na miejscu, a co za tym idzie oszczędności związane z wyjazdami do awarii. Rozwiązanie Control Room pozwala też na znaczące usprawnienie systemu raportowania. Raporty mogą dotyczyć każdego ze źródeł i dowolnych punktów pomiarowych. System pozwala też na zmniejszanie strat poprzez efektywniejsze gospodarowanie zasobami i wykrywanie wąskich gardeł, zwiększanie szybkości reakcji oraz skuteczniejsze planowanie produkcji.

Wprawdzie migracja z systemu AVEVA (wcześniej Wonderware) InTouch do Platformy Systemowej AVEVA nastąpiła w 2019 roku, ale transformacja cyfrowa związana z tym posunięciem jest procesem ciągłym, system pozwala na dodawanie nowych funkcjonalności i rzeczywiście w MPEC Nowy Sącz są one systematycznie dodawane. Skalowanie rozwiązania pozwala nie tylko na dopasowywanie możliwości technicznych do potrzeb rynku, ale też na zachowanie przewagi konkurencyjnej. Właśnie z myślą o pozycji na rynku zarząd planuje wdrożenie tzw. globalnego systemu zarządzania. Oznacza to, że jeden system informatyczny będzie spinać wszystkie obiekty infrastruktury ciepłowniczej spółki (obecnie monitoruje większość z nich, ale nie wszystkie). Umożliwi to zebranie w jednym miejscu kompletu najważniejszych parametrów dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstwa i podejmowanie decyzji biznesowych na podstawie rzeczywistych danych.

Podsumowanie

Korzyści płynące z implementacji Platformy są wielorakie, mają zarówno wymiar procesowy, informacyjny, jak i biznesowy. System pozwala zdalnie zarządzać wszystkimi źródłami ciepła i węzłami sieci z kilku stanowisk w przedsiębiorstwie. Nowe rozwiązanie znacząco ułatwia generowanie raportów i analiz z dokładnością do poszczególnych punktów pomiarowych, których jest znacznie więcej niż przed modernizacją. Pracownicy dzięki Platformie mogą zdalnie weryfikować oraz zmieniać nastawy. Największa korzyść to możliwość zarządzania wszystkimi obiektami z centralnej dyspozytorni, na podstawie zwizualizowanych danych spływających z całego przedsiębiorstwa, dzięki którym można lepiej planować jego bieżącą pracę oraz strategiczny rozwój.